
Böbrek Üstü Bezi (Adrenal) ve Görevleri
Vücuttaki hormonal ve kimyasal faaliyetleri düzenleyen bezlerdir. 2 böbreğin üst kısmında bulunurlar ve üçgene benzeyen şekilleri vardır.
Adrenal bezinin iç ve dış kısmında ise hormon salgıları bulunmaktadır. İç kısımdan salgılanan hormonlar kalp atışı ve tansiyon gibi vücut fonksiyonlarını da etkilemektedir. Dış kısımdan salgılananlar ise vücuttaki karbonhidrat ve yağları kontrol eder.
İki kısım arasındaki salgılarda ise vücuttaki potasyum ve tuz düzeylerinin yanı sıra tansiyon düzeyi kontrol edilir.
Hastalıkları ve Belirtileri
Cushing Sendromu
Vücutta aşırı kortizol oluşmasına bağlı olarak oluşur. Daha çok 20 ile 50’li yaşlar arasında görülmektedir. Stereoidlerin aşırı ya da uzun süre kullanılmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Hipofiz bezinde görülebilecek bir diğer tümörde de kortizolün aşırı üretiminden kaynaklanabilir.
Dolgun ve yuvarlak bir yüz görünümü ortaya çıkar. Omuzlar arasında da aşırı bir yağ birikimi gözlemlenebilir. Ayrıca bu hastalığa yakalananlarda %90 oranında obezite, %80 oranında yüksek tansiyon ve diyabet ve ayrıca %80 oranında güçsüzlük durumu ortaya çıkabilir. Cinsel bozuklukların görülme oranı ise %70 olarak belirlenmiştir. Tanıda MR ya da tomografi kullanılır.
Feokromositoma
Adrenal bezinin iç kısmında üretilen salgılarda oluşan bozulmaya bağlı olarak bir tümör ortaya çıkar ve daha çok iyi huyludur. Kontrolsüz yüksek tansiyonla birlikte kendini gösterebilir. Bu hastalığın belirtileri arasında ise aşırı terleme, kalp çarpıntıları ve baş ağrısı bulunur.
Hiperaldosteronizm
Vücutta bulunan potasyum ve sodyum düzeylerini kontrol eden hormonların aşırı üretilmesiyle görülür ve yüksek tansiyona yol açar.
Böbrek Üstü Bezi Yetmezliği (Addison)
Üretilen hormonların bozulmasıyla beraber uykusuzluk, halsizlik ve huzursuzluk baş gösterir. Böbrek üstü bezi yetmezliğinin nedenleri arasında ise böbrek damar tıkanıklıkları, hastaların sıklıkla alkol ve sigara tüketmesi, vücutta oluşan tümörler ve enfeksiyonlar bulunur.
Cushing Sendromu Tedavisi
Başlangıçta ilaçlarla yapılan tedavi süreci daha sonra ameliyat ile sürdürülebilir.
Feokromositoma Tedavisi
Bu hastalıkta ilk olarak yüksek tansiyon ilaçlarıyla hastalık kontrol altına alınmaya çalışılır. Uygulama başarısız olduğunda ise ameliyatla böbrek üstü bezi alınabilir.
Hiperaldosteronizm Tedavisi
Laparoskopik ameliyatı ile uygulanmaktadır. Hastada yüksek tansiyon var ise hastalığın ilerleyişine göre ilaç tedavisine devam edilir.
Cerrahi tedavi açık, laparoskopik veya robotik yöntemle yapılabilir. Tedavi başarısı benzer olmakla beraber yan etkilerin daha az olması nedeni ile laparoskopik veya robotik cerrahi tercih edilir.
